Bitterbessie Dagbreek

06/10/2007 by Nikita

On THIS LINK – also on my blog – you can find more information about Ingrid and watch a short movie about her too.

On THIS LINK you can read more about Ingrid Jonker and listen to a song.

BITTERBESSIE DAGBREEK ~~

Ingrid Jonker

Bitterbessie dagbreek
bitterbessie son
‘n spieël het gebreek
tusen my en hom

Soek ek na die grootpad
om daarlangs te draf
oral draai die paadjies
van sy woorde af

Dennebos herinnering
dennebos vergeet
het ek ook verdwaal
trap ek in my leed

Papegaai-bont eggo
kierang kierang my
totdat ek bedroë
weer die koggel kry

Eggo is geen antwoord
antwoord hy alom
bitterbessie dagbreek
bitterbessie son

TOE MAAR DIE DONKER MAN
(ook gesing deur Laurika Rauch!)
Ingrid Jonker

Op die groen voetpad
van die horison ver
om die aarde skat,
stap ‘n ou man
wat’n oop maan dra in sy hare
Nagtegaal in sy hart
jasmyn gepluk vir sy oop knoopsgat
en ‘n rug gebuk aan sy jare.
Wat maak hy, mammie?
~~
Hy roep die kriekies
Hy roep die swart
stilte wat sing
soos die biesies,
my hart
en die sterre wat klop
tok-tok liefling,
soos die klein toktokkies
in hul fyn-ver kring.
Wat is sy naam, mammie?
~~
Sy naam is Sjuut
Sy naam is Slaap
Meneer Vergeet
uit die land van Vaak
Sy naam is toe maar
hy heet, my lam
Toe maar, die donker man

Muskietejag moes ek op laerskool leer! Dis was regtig ‘n gedig wat ek baie geniet het! Hy het soveel drama wat jy kan insit met die voordra van hierdie gedig!
Muskietejag : A D Keet
Jou vabond, wag,
ek sal jou kry,
Van jou sal net ‘n bloedkol bly
Hier op my kamermure.
Deur jou vervloekte gonsery,
Deur jou gebyt en plagery
Kon ek nie slaap vir ure.
Mag ek my voorstel,
eer ons skei,
Eer jy die doodslag van my kry –
My naam is van der Merwe.
Muskiet, wees maar nie treurig nie,
Wees ook nie so kieskeurig nie,
Jy moet tog ééndag sterwe.
Verwekker van malaria,
Sing maar jou laaste aria –
Nog een minuut vir grasie.
Al soebat jy nou nòg so lang,
Al sê jy ook: ek is nie bang,
Nooit sien jy weer jou nasie…
Hoe sedig sit hy, O, die kreng!
Sy kinders kan maar kranse breng,
Nóu gaan die vabond sterwe…Pardoef!
Dis mis! Daar gaan hy weer!
Maar dòòd sal hy, sowaar, ek sweer –
My naam is van der Merwe!

Madeliefies in Namakwaland

Waarom luister ons nog
na die antwoorde van die madeliefies
op die wind op die son
wat het geword van die kokkewietjies
Agter die geslote voorkop
waar miskien nog ’n takkie tuimel
van ’n verdrinkte lente
Agter my gesneuwelde woord
Agter ons verdeelde huis
Agter die hart gesluit teen homself
Agter draadheinings, kampe, lokasies
Agter die stilte waar onbekende tale
val soos klokke by ’n begrafenis
Agter ons verskeurde land
sit die groen hotnotsgot van die veld
en ons hoor nog verdwaasd
klein blou Namakwaland-madeliefie
iets antwoord, iets glo, iets weet.
Ingrid Jonker
© Ingrid Jonker Trust
From: Rook en Oker
Publisher: Afrikaanse Pers, Johannesburg, 1963

The above poem in English translated:

Daisies in Namaqualand

Why do we still listen
to the answers given by the daisies
to the wind to the sun
what has become of the little kokkewiets
Behind the closed forehead
where perhaps a twig still tumbles
from a drowned springtime
Behind my word killed in action
Behind our divided home
Behind the heart locked against itself
Behind wire fences, camps, locations
Behind the silence where foreign languages
fall like bells at a funeral
Behind our land torn apart
sits the green mantis of the veld
and dazed we still hear
small blue Namaqualand daisy
answering something, believing something, knowing something

© Translation: 2007, Antjie Krog & André Brink
From: Black Butterflies
Publisher: Human & Rousseau, Cape Town, 2007
ISBN: 9780798148924

Posted in Afrikaans poems, gedigte, Ingrid Jonker, movie file, Muskiete Jag, Suid-Afrikaanse digters, Toemaar die Donker Man | Tagged A D Keet, AD Keet, Afrikaans poems, Afrikaans poems in English, Afrikaanse gedigte, Bitterbessie Dagbreek, Bitterbessie dagbreek movie, Daisies in Namaqualand, digters, gedigte, Ingrid Jonker, Madeliefies in Namakwaland, movie file, Muskiete Jag, poems, poems by Ingrid Jonker translated, Poetry, South Africa, South African Poets, Suid-Afrikaanse digters, Toemaar die Donker Man | 17 Comments

17 Responses

on 07/10/2007 at 06:18 boerinballingskap

Ingrid is een van my gunstelinge en sekerlik een van die begaafste digters wat SA nog gesien het.
on 07/10/2007 at 12:14 Nikita

Ja, baie beslis en ek is gek oor die liedjie wat Laurika sing, op ‘n cd wat ek hier het.

Find more info on this link and watch a movie too about her!

https://chessaleeinlondon.wordpress.com/2007/12/07/love-light-bitterbessie/
on 05/08/2008 at 17:47 ;-)

she killed herself……it was stupid……very…………..
on 11/10/2008 at 11:53 Lizeth Human

Ek is MAL oor Ingrid se werk. Sy is ‘n inspirasie. Ek is ‘n taalonderwyser en ek integreer graag van Ingrid se werke in my lesse. L.Human
on 11/10/2008 at 11:55 Lizeth Human

Ek is MAL oor Ingrid se werk. Sy is ‘n inspirasie. Ek is ‘n taalonderwyser en ek integreer graag van Ingrid se werke in my lesse. L.Human
on 11/10/2008 at 12:39 Nikita

hi Lizeth
Welkom hier, bly jy geniet haar werke ook! Ek kan net dink hoe die kinders dit moet geniet!
on 28/09/2009 at 14:16 Michelle

Eks versot op die werk van Ingrid Jonker, dus inspirenend en intens.
on 28/09/2009 at 16:33 Nikita

Hi Michelle, Welkom hier en ek’s bly nog iemand is versot op haar werke! Ek stem saam, baie inspirerend, beslis.
on 28/11/2009 at 08:53 Frank Baarda

Muskiete-jag heb ik voor het eerst in 1956 gehoord.
Ben het nooit vergeten.
M’n broer kent nog alle woorden.
- on 28/11/2009 at 11:04 Nikita
  
  hi Frank, Welkom hier op my blog. Dis wonderlik dat jou broer nog die woorde als ken! Dis ‘n oulike gediggie ook.
on 05/04/2011 at 21:24 Pieter

Kende Ingrid Jonker niet. Ben onder de indruk van haar gedichten. Ik begrijp niet alles, maar het rijm is zo sterk, dat ik er kippevel van krijg!
on 05/04/2011 at 23:27 Nikita

Hallo Pieter
Welkom hier! Ek is bly jy kon Ingrid se gedigte geniet het. Ja, sy kan mens nogal hoendervleis gee met haar gedigte.
on 11/03/2012 at 22:37 dutch margreet

Omstreeks 1958 kreeg ik Het grote Boek voor de Jeugd, een verzameling korte verhalen en gedichten, ik was tien. Daar stond ook het gedicht over de muskietenjacht in. Ik ben een visueel lezer/denker, dus zag ik het allemaal voor me. Ik heb ook de woorden onthouden, nou ja, tot op de helft letterlijk, maar de strekking helemaal en vaak als ik zelf of later ook mijn man op de neefjesjacht (in Groningen en Drenthe noemen we de muskietachtige muggen neefjes) was, moest ik aan dit gedicht denken en grinniken. Als het raak was dan dacht ik: geen grasie nie!. De jacht ging beter met een hemd of T-shirt dan met een muggenklapper. Laurika heeft hier in Groningen een echte hit gehad met haar nummer: mijn outante Coba.
on 20/11/2012 at 18:17 ilse

my pa het my ma geserenade met toemaar die donker man, en die liedjie het vir ‘n lang ruk nou al weer in my kop vas gesit. toe het ek radeloos na google toe gedraai en ‘n paar lirieke ingetik… en nou sit ek hier en wonder hoe die wereld werk, dat ons talent en idividualiteit so kan verloor, koud en harteloos.
ingrid jonker was beslis een van die beste digters wat al op hierdie aarde geloop het.
baie dankie vir die paar gedigte en die vertaling wat jy gepost het vir ons engelse vriende. baie hartseer dat taal ‘n mens so kan wegskeur van die ritme en rym van ‘n gedig…
- on 25/11/2012 at 15:13 Nikita
  
  Hi Ilse, jy was gelukkig! Ek stem saam met wat jy se oor Ingrid Jonker. Ek is bly jy kon hier kry wat jy gesoek het.
on 13/04/2013 at 14:22 Rob Mevissen

Ja,Muskietejag gebruik ik aanstaande zondag om voor te dragen op een verjaardagsfeest. Ik vind het zo treffend beschreven. Het gedicht leeft dus nog. Dag.
- on 15/04/2013 at 20:25 Nikita
  
  Hi Rob, Welkom op my blog. Dit is goed om te weet dat Muskietejag nog so geniet word en op hierdie manier ‘leef’ die gedig voort, soos jy sê. Dankie dat jy Afrikaans op hierdie manier laat ‘leef’!